Fitch միջազգային վարկանիշային գործակալությունը բարելավում է Հայաստանի վերաբերյալ կանխատեսումը

Միջազգային վարկանիշային Fitch գործակալությունը վերանայել է Հայաստանի արտարժույթով թողարկողի դեֆոլտի երկարաժամկետ վարկանիշի (IDR) կանխատեսումը կայունից դեպի դրական եւ հաստատել է IDR-ը «B+» մակարդակ։

Ռուսաստանից, Ուկրաինայից եւ Բելառուսից ներգաղթյալների հոսքը (ըստ իշխանությունների՝ մոտ 65 հազար), որը ներկայացնում է բնակչության տարեկան 2,2% աճ, նպաստել է արտաքին, ինչպես նաեւ մակրոտնտեսական եւ հարկաբյուջետային ցուցանիշների բարելավմանը։ 2022 թվականին Ռուսաստանից ներգաղթյալների եւ կապիտալի շատ մեծ հոսքը խթանել է արտաքին, ինչպես նաեւ մակրոտնտեսական եւ հարկաբյուջետային ցուցանիշների բարելավմանը, նշում է գործակալությունը։

«Ներգաղթի ստույգ մասշտաբները դժվար է քանակականացնել՝ հաշվի առնելով Հայաստանում ռուսների համար բաց միգրացիոն ռեժիմը, եւ այս դրական շոկի տեւողությունը դեռեւս անորոշ է: Այնուամենայնիվ, դա հանգեցրել է տրանսֆերների 140%-ով ավելացմանը, եւ Fitch-ը ակնկալում է, որ նոր ներգաղթյալների զգալի մասը Հայաստանում կմնա առնվազն երկու-երեք տարի եւ զգալիորեն հավանական է համարում, որ որոշ դրական հետեւանքներ կշարունակվեն», - ասվում է Fitch-ի հաշվետվության մեջ:

Արտաքին ներհոսքերը հանգեցրել են Հայաստանի արտաքին հաշվեկշռի զգալի բարելավմանը։ Fitch-ը գնահատում է, որ ընթացիկ հաշիվը 2022 թվականին գրանցել է փոքր ավելցուկ՝ հիմնվելով 1-3 եռամսյակի արդյունքների վրա, ինչը նպաստել է արտարժութային պահուստների ավելացմանը 880 միլիոն դելարով մինչեւ 4,1 միլիարդ դոլար 2022 թվականին: Գործակալությունը հայտնել է, որ 2023 եւ 2024 թվականներին ակնկալում է վերադարձ դեպի չափավոր դեֆիցիտ:

«Ադրբեջանի հետ հարաբերություններում լարվածությունը սրվել է 2020-ից 2022 թվականներին՝ վիճելի Լեռնային Ղարաբաղի տարածաշրջանում ռազմական գործողությունների վերսկսմամբ, ինչպես նաեւ Ադրբեջանի տարածքային ներխուժումներով Հայաստանի սահմանամերձ շրջաններ, որոնք նա շարունակում է իրականացնել։ Ադրբեջանցի ցուցարարները դեկտեմբերից արգելափակել են Հայաստանի մուտքը Լեռնային Ղարաբաղ, իսկ խաղաղ համաձայնագրի շուրջ բանակցությունները կանգ են առել: Թեեւ լայնածավալ հակամարտությունը մեր հիմնական սցենարը չէ, ռազմական գործողությունների վերսկսման ներուժը պահպանվում է, թեեւ ցանկացած ավելի լայն մակրոտնտեսական ազդեցություն, հավանաբար, սահմանափակ է: Տարածաշրջանում Ռուսաստանի խաղաղապահ դերը բարդացրել է Հայաստանի հարաբերությունները նրա հետ՝ հաշվի առնելով տարածքային վեճում Ռուսաստանի ընկալման բացակայությունը:

Հայաստանը բացառապես կախված է Ռուսաստանի էներգակիրներից, եւ դիվերսիֆիկացիայի մի քանի հուսալի նշաններ կան: Ռուսաստանը նաեւ Հայաստանի ամենամեծ արտահանման շուկան է եւ ներմուծման աղբյուր, ինչպես նաեւ դրամական փոխանցումների կարեւոր աղբյուր», - մասնավորապես նշվում է միջազգային վարկանիշային գործակալության զեկույցում։