Արդյոք Իսրայել Իրան առճակատումը էսկալացիայի կվերածվի և ինչ ազդեցություն կունենա Հայաստանի վրա

Արդյոք Իսրայել Իրան այս առճակատումը էսկալացիայի կվերածվի եւ ինչ ազդեցություն կունենա Հայաստանի վրա.

Արհեստական բանականության պատասխանը.

Իսրայել-Իրան առճակատման հնարավոր էսկալացիայի հարցը մեծապես կախված է տարածաշրջանային ու գլոբալ ուժերի դիրքորոշումից և զարգացումների ընթացքից։ Մի քանի սցենար կարելի է դիտարկել՝ Հայաստանի վրա հնարավոր ազդեցության տեսանկյունից։

---

Իսրայել-Իրան առճակատման էսկալացիայի հավանականությունը

Հավանական էսկալացիայի գործոններ՝

Իրանի աջակցությունը «Հիզբոլլահ»-ին ու այլ շիա զինված խմբերին։

Իսրայելի կանխարգելիչ հարվածները Իրանի տարածքում կամ Սիրիայում։

ԱՄՆ-ի և այլ արևմտյան պետությունների դիրքորոշումը և հնարավոր ներգրավումը։

Միջուկային ծրագրերի շուրջ Իրանի առաջխաղացումը։

Բայց միևնույն ժամանակ՝

Երկու պետություններն էլ՝ թե Իրանն, թե Իսրայելը, զգուշանում են բացահայտ պատերազմի մեջ մտնելուց։

Միջազգային ճնշում և հնարավոր տնտեսական հետևանքներ կարող են զսպող դեր խաղալ։

---

Հայաստանի վրա հնարավոր ազդեցությունները

1. Տնտեսական և տրանսպորտային հետևանքներ՝

Եթե հակամարտությունը տարածվի ամբողջ տարածաշրջանի վրա, Իրանի տրանսպորտային կապերը կարող են խաթարվել։

Հայաստան-Իրան կապը՝ հատկապես գազամատակարարումը և արևելք-արևմուտք նախագծերը (օրինակ՝ Մեղրիի միջանցքի հետ կապված հարցեր), կարող են տուժել։

Տնտեսական անկայունություն Իրանում կազդի հայաստանյան արտահանման ու ներմուծման վրա։

2. Քաղաքական-անվտանգային հետևանքներ՝

Հայաստանը փորձում է պահել հավասարակշռված հարաբերություններ թե Իրանի, թե արևմտյան երկրների հետ։ Էսկալացիայի դեպքում հնարավոր է բարդացումներ դիվանագիտական հարաբերություններում։

Եթե պատերազմը մոտենա Հայաստանի սահմաններին (Իրան-Նախիջևան հատված), ապա կարող են լինել անվտանգության խնդիրներ Սյունիքում։

3. Մարդասիրական հետևանքներ՝

Իրանից հնարավոր փախստականների հոսք, հատկապես եթե իրավիճակը կտրուկ վատթարանա։

Նոր ճնշումներ հայկական համայնքի վրա Իրանում, եթե կրոնական ու քաղաքական մթնոլորտը կոշտանա։

---

Վերջնական ամփոփում

Իսրայել-Իրան առճակատումը կարող է էսկալացվել, բայց լայնածավալ պատերազմը քիչ հավանական է՝ միջազգային ճնշման ու ներքին քաղաքական հաշվարկների պատճառով։ Այդուհանդերձ, նույնիսկ սահմանափակ բախումները կարող են բացասական ազդեցություն ունենալ Հայաստանի վրա՝ տնտեսապես, տրանսպորտային և անվտանգության տեսանկյունից։

Եթե կուզեք, կարող եմ նաև ստեղծել սցենարային վերլուծություն կամ ռազմավարական ռիսկերի քարտեզավորում։